جُنگ ِ خندستانی ( 1) ؛
این نوشته ، بخش ِ نخست از مجموعه ای است به نام " جُنگ خندستانی" که از این پس گاه و بیگاه لا به لای ِ دیگر نوشته های ِ این وبلاگ خواهید خواند . آن چه در " جنگ خندستانی " خواهد آمد گزیده ای ست از نوشتارهای ِ طنزآمیز ِ دیگران ( چه شعر ،چه نثر ) که از دیدگاه من در آفرینش ِ آن ها ذوق و خلاقیت به کار رفته . به هنگام ِ انتخاب ِ آثار ، چندان در بند ِ نامدار بودن یا نبودن ِ آفریننده اش در عرصه ی طنز نویسی نبوده ام . به همین دلیل شما در این جُنگ هم نام کسانی را خواهید خواند که در طنزآوری شهره ی آفاقند و هم اسم کسانی را خواهید دید که در جهان ِ خندستانی تنها کرشمه ای کرده اند و بس . پنهان نمی کنم که در این گزینش ها سلیقه ها و باورهای ِ شخصی ام را دخالت داده ام ، اما از سوی ِ دیگر هیچ اثر ِ نوآورانه ای را به دلیل ِ اختلاف جهان بینی ام با خالقش کنار نگذاشته ام . حرف آخر این که واژه ی "خندستانی" را برابر با"کمدی" ِ لاتین و "طنز"ِ تازی گرفته ام ، ایرانی یا غیر ایرانی بودن ِ هنرمندان برایم معیار نبوده است و در پایان ِ صفحه واژه هایی را که حدس می زده ام دشوارند ، توضیح داده ام.
تصویر زن ؛
بـر ســر در ِ کـاروانـســـــــــرایــی
تصـــویـر ِ زنی بـه گـچ بریـــــدنــــد
اربـاب عمـائم ایـن خبـــــــــر را (1)
از مخبـــــر ِ صـادقی شنـیـــدنـــــد
گفتنـــد: که واشریعتــــــا، خلــق
روی ِ زن ِ بی نقـــــــــاب دیـدنــد!
آسیـمـــه ســر از درون ِ مسجـــد
تـا سـر در ِ آن سـرا دویـدنــــــــــد
ایمــان و امـان به سرعـــت ِ برق
می رفـــت که مومنیـن رسیدنــد
این آب بـبــــــرد، آن یکی خــــاک
یک پیـچـه ز گِل بر او کشیدند (2)
نـامـوس ِ به بـاد رفـتــــــــــه ای را
با یک دو سه مشت گل خریدنــــد
چون شرع ِ نبی از این خطر جست
رفتــنـــــــــــد بـه خـــانه آرمیدنــد
غفلـــت شــده بود خلـق ِ وحشی
چون شیــر ِ درنده می جهیـدنــــد
بی پیـــچـــه زن ِ گشـــــــاده رو را
ماننـــــــــــد ِ نبــــات می مکیدنــد
لب های ِ قشنـگ ِ خوشگلــش را
پاچیـــن ِ عفــــاف می دریدنـــد (3)
بالجملــه تمـــــــام ِ مردم ِ شهــر
در بحـــــــر ِ گنــــاه می تپیـــدنــد
در های ِ بهشت بستـــه می شد
مردم همـه می جهنـمیــدنــــد !
می گشــــت قیـامــــت آشــــکارا
یک بـاره به صـــور می دمیـدند (4)
این است که پیش ِ خالق و خلق
طلاب ِ علــــــــــوم روسفیـدنـــــد
با ایـن علمــــــــــا هنـــــوز مردم
از رونـق ِ مــلک نـا امیـدنـــــــــــد
( ایرج میرزا )
مانده ی بابا ؛
زیبــاتــــر آن چــه مانـــــده ز بـابـا از آن ِ تو
بـد ای بـرادر از من و اعـــــــــــلا از آن ِ تـو
این تاس ِ خالی از من و آن کوزه ای که بود
پـارینــــــه پر ز شهـــــد مصفـا از آن ِ تو (5)
یـابـوی ِ ریسمـــان گســــل ِ میخ کن ز من
مهمیــــــز ِ کلــه تیـــز ِ مطـلا از آن ِ تو (6)
آن دیگ ِ لب شکسته ی ِ صابون پزی ز من
آن چُمچه ی ِ هریســه و حلوا از آن ِ تو (7)
این قوچ ِ شاخ کج که زنــد شاخ از آن ِ من
غوغــــای ِ جنـگ ِ قوچ و تماشـــا از آن ِ تو
این استــــــــر ِ چمـوش ِ لگـدزن از آن ِ من
آن گربــــــــه ی مصــــــاحب ِ بابا از آن ِ تو
از صحــــن ِ خانـه تا به لــب ِ بام از آن ِ من
از بام ِ خانـه تا به ثـریــــــــا از آن ِ تو ! (8)
( وحشی ِ بافقی )
1 ـ ارباب ِ عمائم : عمامه داران ؛ عمائم جمع ِ عمامه است .
2 ـ پیچه : نقاب و حجاب .
3 ـ پاچین : دامن ِ چین دار .
4 ـ صور : شیپور ِ اسرافیل که با دمیدن ِ آن قیامت آغاز می شود.
5 ـ پارینه : پارسال .
6 ـ مهمیز : آلتی فلزی که بر پاشنه ی چکمه وصل کنند و به وسیله ی آن اسب را به حرکت و جست و خیز درآورند .
7 ـ چمچه: کفگیر / هَریسه : غذایی که از گوشت و حبوبات بپزند .
8 ـ ثریا : شش ستاره ی کوچک در آسمان ؛ پروین .
( با استفاده از فرهنگ معین )
این نوشته ، بخش ِ نخست از مجموعه ای است به نام " جُنگ خندستانی" که از این پس گاه و بیگاه لا به لای ِ دیگر نوشته های ِ این وبلاگ خواهید خواند . آن چه در " جنگ خندستانی " خواهد آمد گزیده ای ست از نوشتارهای ِ طنزآمیز ِ دیگران ( چه شعر ،چه نثر ) که از دیدگاه من در آفرینش ِ آن ها ذوق و خلاقیت به کار رفته . به هنگام ِ انتخاب ِ آثار ، چندان در بند ِ نامدار بودن یا نبودن ِ آفریننده اش در عرصه ی طنز نویسی نبوده ام . به همین دلیل شما در این جُنگ هم نام کسانی را خواهید خواند که در طنزآوری شهره ی آفاقند و هم اسم کسانی را خواهید دید که در جهان ِ خندستانی تنها کرشمه ای کرده اند و بس . پنهان نمی کنم که در این گزینش ها سلیقه ها و باورهای ِ شخصی ام را دخالت داده ام ، اما از سوی ِ دیگر هیچ اثر ِ نوآورانه ای را به دلیل ِ اختلاف جهان بینی ام با خالقش کنار نگذاشته ام . حرف آخر این که واژه ی "خندستانی" را برابر با"کمدی" ِ لاتین و "طنز"ِ تازی گرفته ام ، ایرانی یا غیر ایرانی بودن ِ هنرمندان برایم معیار نبوده است و در پایان ِ صفحه واژه هایی را که حدس می زده ام دشوارند ، توضیح داده ام.
تصویر زن ؛
بـر ســر در ِ کـاروانـســـــــــرایــی
تصـــویـر ِ زنی بـه گـچ بریـــــدنــــد
اربـاب عمـائم ایـن خبـــــــــر را (1)
از مخبـــــر ِ صـادقی شنـیـــدنـــــد
گفتنـــد: که واشریعتــــــا، خلــق
روی ِ زن ِ بی نقـــــــــاب دیـدنــد!
آسیـمـــه ســر از درون ِ مسجـــد
تـا سـر در ِ آن سـرا دویـدنــــــــــد
ایمــان و امـان به سرعـــت ِ برق
می رفـــت که مومنیـن رسیدنــد
این آب بـبــــــرد، آن یکی خــــاک
یک پیـچـه ز گِل بر او کشیدند (2)
نـامـوس ِ به بـاد رفـتــــــــــه ای را
با یک دو سه مشت گل خریدنــــد
چون شرع ِ نبی از این خطر جست
رفتــنـــــــــــد بـه خـــانه آرمیدنــد
غفلـــت شــده بود خلـق ِ وحشی
چون شیــر ِ درنده می جهیـدنــــد
بی پیـــچـــه زن ِ گشـــــــاده رو را
ماننـــــــــــد ِ نبــــات می مکیدنــد
لب های ِ قشنـگ ِ خوشگلــش را
پاچیـــن ِ عفــــاف می دریدنـــد (3)
بالجملــه تمـــــــام ِ مردم ِ شهــر
در بحـــــــر ِ گنــــاه می تپیـــدنــد
در های ِ بهشت بستـــه می شد
مردم همـه می جهنـمیــدنــــد !
می گشــــت قیـامــــت آشــــکارا
یک بـاره به صـــور می دمیـدند (4)
این است که پیش ِ خالق و خلق
طلاب ِ علــــــــــوم روسفیـدنـــــد
با ایـن علمــــــــــا هنـــــوز مردم
از رونـق ِ مــلک نـا امیـدنـــــــــــد
( ایرج میرزا )
مانده ی بابا ؛
زیبــاتــــر آن چــه مانـــــده ز بـابـا از آن ِ تو
بـد ای بـرادر از من و اعـــــــــــلا از آن ِ تـو
این تاس ِ خالی از من و آن کوزه ای که بود
پـارینــــــه پر ز شهـــــد مصفـا از آن ِ تو (5)
یـابـوی ِ ریسمـــان گســــل ِ میخ کن ز من
مهمیــــــز ِ کلــه تیـــز ِ مطـلا از آن ِ تو (6)
آن دیگ ِ لب شکسته ی ِ صابون پزی ز من
آن چُمچه ی ِ هریســه و حلوا از آن ِ تو (7)
این قوچ ِ شاخ کج که زنــد شاخ از آن ِ من
غوغــــای ِ جنـگ ِ قوچ و تماشـــا از آن ِ تو
این استــــــــر ِ چمـوش ِ لگـدزن از آن ِ من
آن گربــــــــه ی مصــــــاحب ِ بابا از آن ِ تو
از صحــــن ِ خانـه تا به لــب ِ بام از آن ِ من
از بام ِ خانـه تا به ثـریــــــــا از آن ِ تو ! (8)
( وحشی ِ بافقی )
1 ـ ارباب ِ عمائم : عمامه داران ؛ عمائم جمع ِ عمامه است .
2 ـ پیچه : نقاب و حجاب .
3 ـ پاچین : دامن ِ چین دار .
4 ـ صور : شیپور ِ اسرافیل که با دمیدن ِ آن قیامت آغاز می شود.
5 ـ پارینه : پارسال .
6 ـ مهمیز : آلتی فلزی که بر پاشنه ی چکمه وصل کنند و به وسیله ی آن اسب را به حرکت و جست و خیز درآورند .
7 ـ چمچه: کفگیر / هَریسه : غذایی که از گوشت و حبوبات بپزند .
8 ـ ثریا : شش ستاره ی کوچک در آسمان ؛ پروین .
( با استفاده از فرهنگ معین )