یرمای ِ روشنفکر !

آثار ِ فدریکو گارسیا لورکا را باید در متن و بطن ِ فرهنگ ِ فولکلور ِ اسپانیا و موسیقی ِ کولی های ِ آندولس خواند و دید و فهمید . نمایشنامه ی ِ یرما نیز همچون اکثر ِ آثار ِ او تغزلی روستایی است . لورکا را نباید از بافت ِ فرهنگ ِ روستایی ِ اسپانیا ، و نیز از رقص و موسیقی و ترانه های ِ عامیانه جدا کرد و به فضاهای ِ آبستره ( بی زمان و بی مکان ) یا فضاهای ِ کلاسیک آورد ، چرا که در هر دو صورت اجرای ِ نمایش نامه های ِ او با شکست روبرو می شود .

حکایت های ِ لورکا از دل ِ قصه های ِ فولکلوریک می جوشد و جهان ِ زنده ، شگفت و پر آب و رنگ ِ مادربزرگ ها را بر صحنه می آفریند . جهانی آکنده از آدم های ِ شوریده، رنگ های ِ گرم ، شاعرانگی ، موسیقی ِ بومی ، موجودات ِ افسانه ای ، اتفاق های ِ بدون ِ علت ( " علت " از منظر ِ ذهن ِ مدرن ) و ...
چنانچه نمایشنامه های ِ لورکا در فضای ِ کلاسیک اجرا شوند ، سست و آبکی به نظر می آیند زیرا به دلیل ِ خصلت های ِ پیشگفته از استحکام و غنای ِ دراماتیک ِ آثار ِ کلاسیک (مانند ِ نوشته های ِ شکسپیر یا ایبسن ) بی بهره اند . به بیان ِ دیگر در فضای ِ فولکلور، قصه ها منطق ِ خودشان را دارند و نویسنده نیازی به کاربست ِ رابطه ی ِ علت و معلول ( در معنای ِ کلاسیک ) ندارد . از سوی ِ دیگر جدا ساختن ِ نمایشنامه های ِ لورکا از زمینه ی ِ گرم و رنگارنگ ِ خود و اجرای ِ آنها در فضایی سرد ، انتزاعی و روشنفکرانه، عمده ی ِ عناصر ِ بومی و جذابیت ساز ِ متن را از میان می برد و نمایش را به اجرایی ملال آور و بی مایه تبدیل می کند ؛ یعنی همان چیزی که چندی پیش در تالار ِ سایه ی ِ تئاتر ِ شهر برای ِ اجرای ِ یرما به کارگردانی ِ رضا گوران اتفاق افتاد .


سرانگشت