۱۳۸۸ تیر ۱۱, پنجشنبه

يانيس ريتسوس


پنجه ی ِ مريم ، رُسته بر شكاف ِ صخره ای
ـ اين همه رنگ از كجا آورده ای تا بشكوفی ؟
ساقه ای چنين از كجا آورده ای تا بر آن تاب خوری ؟

ـ قطره
قطره
خون از سر ِ صخره ها گرد آورده ام
از گلبرگ های ِ سرخ دستمالی بافته ام
و اكنون آفتاب خرمن می كنم .

* * *

دوشيزگان ِ تگرگ بر كناره
در كار ِ گرد آوردن ِ‌ نمک اند
آنان از آنسان خميده پشت
قادر به رويت ِ دريا نيستند

زورقی با بادبان ِ سپيد
از پهنه ی ِ دريا به جانب ِ ايشان اشارتی می كند
دوشيزگان او را نمی بينند
و زورق از اندوه به تيرگی در می نشيند !

* * *

تابناک و گشاده دست : فلق ِ خُرد ِ بهاری
تابناک و گشاده دست ، با هزار چشم تو را می نگرد
تابناک و گشاده دست برای ِ تو آرزوی ِ خير می كند

دو گل ِ آتش در مجمر و دو حبه ی ِ كندر

تابناک و گشاده دست در اين فلق ِ خُرد
بر دروازه ی ِ وطن صليبی از دود رسم می كند !

* * *

بر يونانيان اشک مريز
هنگامی كه انديشناكشان می يابی
بر يونانيت اشک مريز
هنگامی كه به زانو در می آيد
كارد در استخوان و قيش بر گردن

بر يونانيت اشک مريز
نگاه كن !
اينک اوست كه خيز بر می دارد
نگاه كن !
اوست كه ديگرباره خيز بر می دارد
شهامتش را باز می يابد
می غريود
و درنده ی ِ وحشی را به چنگک ِ خورشيد فرو می كوبد !

* * *

آن خانه را چگونه پی خواهند افكند ؟
درهايش را چه كسی بر جای خواهد نشاند ؟
نه مگر بازوی ِ كار چنين اندک است
و مصالح چندان سنگين كه از جای حركت نمی توان داد؟

خاموش باش !
دست ها به هنگام ِ كار نيرو خواهند گرفت
و شمارشان افزون خواهد شد
و از ياد مبر كه در سراسر ِ شب
مردگان ِ بی شمارمان نيز به ياری ِ ما خواهند آمد .

* * *

پرنده ی ِ كوچک ِ گلبهی رنگی
بندی بر پای
با بال های ِ خُرد ِ مواجش
به جانب ِ خورشيد پر كشيد
اگر تنها يكبار نگاهش كنی
او به رويت لبخندی می زند
و اگر دو بار و سه بار نگاهش كنی
تو خود به آواز خواندن در می آيی

* * *

يانيس ريتسوس (Yannis Ritsos ) در سال 1909 در پلوپونز به دنيا آمد و در سال ِ 1990 درگذشت . برخی او را بزرگترين شاعر ِ معاصر ِ يونان دانسته اند . زندگی ِ ريتسوس در راه ِ مبارزه برای ِ آزادی گذشت .بارها با حبس و تبعيد مواجه بود و رژيم ِ سرهنگ ها او را يكی از بزرگترين مخالفان ِ خود می دانست . از كتاب های ِ اوست : سونات ِ مهتاب ، شب زنده داری ، آزمون ها ، وقتی‌كه بيگانه می آيد . شش قطعه ای كه آوردم از كاست ِ "ترانه های ِ ميهن ِ تلخ" با صدا و ترجمه ی ِ احمد ِ شاملو برگزيده شده است .

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر