۱۳۸۶ بهمن ۱۷, چهارشنبه

دفاع از ملانصرالدین 12 ـ نوشته ی ِ ابوالقاسم پاینده


و فروید از کوپرنیک بدتر و از داروین خطرناکتر است . این یهودی ِ بداندیش ِ لامصب ِ اتریشی که در ظلمات ِ ناپیدا کران ِ جان ما نفوذ کرده و در آن دخمه ‌های ِ ندیده ی ِ پیچاپیچ، دیوان ِ بی مهار ِ نیش زن و تیز چنگ جـُسته که بنای ِ فضیلت و تقوا را نگونسار کرده و عنان ِ عقل و اراده و همه ی ِ فضایل ِ ما را به چنگ ِ این شعور ِ باطن ِ خودسر داده که چون بولداگ، سختگیر و انعطاف ناپذیر است و دندان ِ تیز ِ خود را به هر جا فرو کرد، فرو کرد.
خدایا ! پیش از این فروید ِ بدنهاد، چه دنیای ِ خوشی داشتیم ! عقلی بود؛ اراده ای بود؛ تقوایی بود؛ عفتی بود؛ و این فروید ِ مشوش نهاد، عقل را بازیچه کرد، اراده را چون پنبه که حلاجان ِ کوی در گذرگاه ِ باد به زه می زنند، پریشان کرد؛ فضیلت را به ریشه ی ِ شهوت پیوند زد و چون منجمان ِ تیزبین که با دوربین، عمق ِ آسمان ها را کشف می کنند، در ژرفنای ِ خاطر ِ ما به دیویابی پرداخت و ما را که همه عمر در زیر ِ آسمان، آرامش و سکون را به تکاپو می جستیم با خودمان به ستیز واداشت و این شیطان ِ تیزچنگ ِ شهوت را که به کوشش ِ قرن ها به تار ِ فضیلت و بند ِ اخلاق بسته و به دخمه ‌های ِ ناپیدای ِ ضمیرمان تبعید کرده بودیم، چون سگ ِ هار به جان ِ ما انداخت و در این ظلمات ِ هول انگیز ِ دهر، در دل ِ این امواج ِ کوه آسای ِ جبر، اختیار ِ ضمیرمان را هم از ما گرفت .
ای خدای ِ بزرگ این فرنگان ِ لامصب ِ بدنهاد ، این کوپرنیک و داروین و فروید، با ما سرگشتگان ِ وادی ِ حیات چه دشمنی داشتند! این کوپرنیک بود که زمین ِ ما را از اوج ِ قدرت و عظمت و حرمت به زیر کشید و چون گدایان ِ سیار ، همقدم ِ این ستارگان ِ سرگردان در این کیهان ِ عظیم ِ بی انتها به تکاپو واداشت. در آن قرن های ِ طلایی که داروین نبود ، بهشتی داشتیم؛ خر و اسب را به خدمت می گرفتیم ؛ مرغ و گوسفند را می دریدیم ؛ به حشرات فخر می فروختیم که معمار ِ ازل ، گل ِ ما را از خاک ِ قدس و آب ِ پاک سرشته و با کلمه ی ِ ازلی شعله ای از جان ِ بزرگ ِ الهی در تن ِ ما دمیده و این خورشید و کیهان و زمین و همه ی ِ موجودات را به خدمت ِ ما سوگلی ‌های ِ خلقت گماشته است ؛ و داروین ِ کم اعتقاد ِ خشن ِ بیرحم، به یک نیش ِ قلم ما را از تخت ِ جبروت و جلال فرود آورد و با سگ و گربه و سوسمار و پشه و خرچنگ و کرم ِ خاکی عموزاده و خاله زاده کرد .

و چوب ِ آخر را بر بار ِ شیشه ی ِ جلال ِ ما فروید زد و ما عموزادگان ِ میمون و باقیمانده ی ِ حیوانات ِ ماورای ِ قدیم را بر این زمین ِ دوار ِ سرگردان، عاری از عقل و اراده و عفت و فضیلت به چنگال ِ دیو شهوت و غول ِ عقل ِ باطن سپرد. ای خدا چه غم انگیز است این سرنوشت ِ شوم که ما غرقابیان این گرداب ِ دهر در این موجنای ِ حادثات، اختیار ِ ضمیر ِ خودمان را نداشته باشیم و چون حباب ِ صابون از درون و برون در پنجه ی ِ جبر ِ لابه ناپذیر، زبون و اسیر باشیم.
و فاتحه ی ِ آخر را اتم شناسان خواندند. این مردم ِ ماجراجوی ِ مزاحم که کوه ِ بلند و دشت ِ وسیع و دریای ِ عمیق را رها کرده با سماجتی هول انگیز در دل ِ اتم های ِ ندیده به کنجکاوی پرداختند، چنگیزان ِ عصر ِ ما بوده اند و این بیم و دلهره ی ِ دائم که از بازی ِ اتم به جان ِ دنیا سرداده اند تا نفخ ِ صور استمرار خواهد داشت.
روزهای ِ خوش ِ رویایی گذشت و این شمشیر ِ داموکلس ِ عظیم، به تار ِ مویی بر فرق ِ جهان ِ ما آویخته است .
اگر این بلیه ی ِ اتم ها نبود، روی ِ همین زمین ِ دوار، در این گرداب ِ توفانی ِ حادثات، می شد گفت فراغت و امانی هست ؛ اما دریغ که در دل ِ این اتم های ِ دائم به شور و جهش، فراغت و آرامش نیست. چه هول انگیز است سرنوشت ِ ما محکومان ِ قضا در چنگ ِ اتمان ِ رقاص، بر این زمین ِ سرگردان در این مغاک ِ عظیم ِ کیهان به سوی ِ ظلمات !
ای خدا تو می دانی که من شب و روز از لرزش و جنبش ِ اتم ها قرار ندارم . در جیب و بغل ِ من در دل ِ من در مغز ِ من و در همه رگ های ِ من اتم های ِ پلید ِ پرشور، چون بچه ی ِ شیطان ِ شرور ، ملیارد و ملیارد دست به دست و دوش به دوش، چون صوفیان ِ مجذوب در حلقه ی ِ سماع، چرخ می زنند و رقاصی می کنند و مرا نیز خواهی نخواهی به رقص می کشانند و نیم شبان که از خستگی نیم جان می شوم اتم های ِ چشم دریده از پنجره سر کشیده فریاد می زنند چه خفته ای که وقت رقصیدن است و من درون ِ این سلول ِ تاریک، ناگهان اتم می شوم و تا صبح در بیداری و خواب، هماهنگ ِ اتم ها می رقصم و چرخ می زنم و صبحدم که خورشید، تیغ می زند هوس می کنم همپای ِ اتم ها چرخ زنان تا چشمه ی ِ خورشید ِ جهان افروز بدوم، اما دریغ که سلول را از بیرون بسته اند !
و این جادوگران ِ عصر ِ ما که دل ِ اتم را شکافتند و از حاصل ِ این ابداع ِ جهنمی در انبارهای ِ نفرت انگیزشان برای جهانیان دلهره ی ِ ابدی آماده دارند از همه خونخواران ِ تاریخ خطرناکترند. چنگیز در همه عمر بیشتر از هیروشیما آدم نکشت. گویی این بمب سازان ِ لعنتی ، همدستان ِ شیطان و دشمنان ِ نوع بشر بوده اند که این نیروی ِ مخرب ِ هول انگیز را که از صد هزار غول ِ مرد افکن و دو صد هزار دیو ِ تنوره زن، موحش تر است از بند آزاد کرده و چراغ ِ عمر ِ نوع ِ بشر را در گذرگاه ِ توفانی چنین سهمناک نهاده اند . در آن صبحگاه ِ ازل که شیطان ِ بدنهاد تعظیم ِ آدم نکرد و از صف ِ فرشتگان ِ خدا گم شد ، جد ِ آواره ی ِ بیچاره ی ِ ما را که از غم ِ بهشت ِ گمشده، چهره ی ِ جان به ناخن ِ پشیمانی می خراشید، به سوگند تهدید کرد که فرزندان ِ او را جهنمی خواهد کرد . بی گفت و گو همو بود که فرزندان ِ سیه روز ِ آدم را به نهانخانه ی ِ اتم نفوذ داد و روزنی از جهنم ِ موعود را به دنیای ِ ما گشود. اگر این نگهبانان ِ بمب ِ اتم که خزانه داران ِ جهنمند، انبار ِ شومشان را باز کنند قیامتی می شود که در اثنای ِ آن ، تهدید ِ شیطان را محقق خواهیم دید.

مزاحمان ِ تاریخ از یک دوره تسبیح بیشترند. این شیخ ِ عرب ِ اندلسی، محیی الدین ِ صوفی که به اغراق ِ مذهب ِ اشراق، نه از وحدت ِ وجود، بلکه از وحدت ِ موجود دم می زند و در اوج ِ جذبه ی ِ صوفیانه ی ِ منکر ِ الوهیت ، در و دیوار را کافر می شمارد ، یکی از آنهاست که چون جادوگران ِ سیاه ِ آفریقا، زهری اندیشه کش به جان ها سر می دهد و من از آن روز که با افکار این صوفی ِ عجیب آشنا شدم، پیوسته با هول و اضطراب به سر کرده ام . هر جا قدم می نهم بیمناکم که نکند خدای ِ محیی الدین را لگد کرده باشم ؛ مورچه تنم را گاز می گیرد و جرات ندارم او را دور کنم مبادا خدای ِ محیی الدین را آزرده باشم . دیروز این سلمانی ِ پیر ِ تیمارستان آمده بود ریش ِ را کوتاه کند فریاد زدم و فغان کردم . مگر می شد خدای ِ محیی الدین را به قیچی ِ سلمانی تسلیم کرد ؟! چه شب ها در این گوشه ی ِ سلول از تشنگی له له زدم و نتوانستم آب را در اندرون ِ ملتهب ِ خودم سر دهم یعنی همه شب خدای ِ محی الدین از عطش ِ خدای ِ محیی الدین نخوابیده است و شما این صوفی ِ بداندیش ِ مزاحم را به نام ِ شیخ ِ طریقت در صدر ِ تاریخ جا داده اید .

و برگسون از محیی الدین بدتر است . این صوفی ِ فرنگی، با پندار ِ تطور ِ خلاق که همه چیز را باهم و درهم و چون موج ِ جوشان و لرزان و شتابان و درهم ریز با کف و آب و سایه روشن ها و نغمه ی ِ خفیف ِ موسیقی وار، می بیند بلایی است که خدا شما را دچار ِ آن نکند .
من از آن روز که با برگسون آشنا شدم دنیا را چون موج و سراب ِ لرزان و بی ثبات می بینم و روزها و شب ها این فکر ِ دوار انگیز چنان به جان ِ من پنجه می زند که می ترسم در این موجنا، گم شوم و چون بند بازان ِ مرتعش، به زحمت از سقوط ِ خودم در کام ِ اژدهای ِ زمان که از جنبش ِ دائم ِ آن ، همه ی ِ هستی گردبادی خطرناک و توفان زا است، جلوگیری می کنم.
بیایید آقای ِ دکتر کرم کنید و بگویید این برگسون نباشد. کتاب هایش را بسوزانید . این فیلم ِ دراز ِ تاریخ را بگیرید و چون سانسورچیان ِ دقیق، نقش ِ برگسون را از همه جا قیچی کنید . بگذارید این تطور ِ خلاق ِ لعنتی فراموش شود . بگذارید من ِ بینوا در این گوشه ی ِ سلول با عنکبوتان ِ وفادار ِ ساکت ِ بی تطورم ، آسوده باشم .
تار ِ عنکبوت با همه سستی، از زندگی ِ شما، از اوهام ِ دلبند ِ شما، از سازمان ‌های ِ سرابی ِ شما و آن مندیل ِ خیال ها که از پندارهای ِ موروث با نقش و نگارهای جوراجور برای پوشش ِ جان خیال پرست ِ خود بافته اید، واقعی تر و پا برجا تر است . اگر برگسون عنکبوت باز بود و این عنکبوتان ِ هنرپرداز را می دید که با چه دقتی این تارهای ِ ظریف را از مایه ی ِ جان ِ خود می تنند، به جای ِ تطور ِ خلاق، فلسفه ای دیگر می ساخت. فلسفه ی ِ ثبات و استمرار ِ جهان چون تار ِ عنکبوت .
عجبا که این عنکبوت ها در همه ی ِ قرون تار ِ خود را یکسان تنیده اند و تار عنکبوت ِ یونان و آلمان و انگلیس به خانه بندی و ظرافت یک سر ِ مو از هم جدا نیست، اما این برگسون ها هرجا بوده اند به ضرورت ِ اقلیم و مواریث ِ قدیم، تارهای ِ دیگر تنیده و نقش و نگاری تازه زده اند که از تار ِ عنکبوت واهی تر است ؛ واهی... واهی...

* * * *
در اینجا خط ِ نامه چنان مشوش می شود که حتا یک کلمه ی ِ آن قابل ِ خواندن نیست . گویی افکار ِ جوشان که از این خاطر ِ پریشان چون موج و توفان برون می زده در انحنای ِ خطوط نگنجیده و همه ی ِ کلمات چون رد ِ مورچه، یکنواخت و بریده بریده است. بنابراین نامه ی ِ دکتر احسان به عنوان ِ " دکتر ایکس استاد ِ تاریخ" به همین جا ختم می شود . اما بقیه ی ِ اوراق، ناخوان مانده و اگر مجالی بود از آن برای ِ دوستداران ِ تفکر ارمغان ‌های ِ تازه توان آورد ؛ انشاءالله.

پـــــایـــــــان

۱ نظر:

  1. سلام
    خسته نباشید
    بابت داستان دفاع از ملا نصرالدین آقای پاینده از شما ممنونم
    پاینده باشید!
    گامهایتان استوار
    یکتا از تهران
    yekta5@yahoo.com

    پاسخحذف